این روزها بیشتر از گذشته اصطلاحی با نام خدمات ابری یا مبتنی بر کلود را میشنویم. این همه گیر شدن نشان میدهد که استفاده از سرویسها و خدمات کلود ارائه شده توسط شرکتهای معتبر اینترنتی، مورد استقبال کاربران قرار گرفته است. با وجود این همه گیر شدن اما باز هم مفهوم دقیق سرویسهای کلود یا خدمات ابری برای بسیاری از افراد در پس پرده ذهنشان پنهان باقی مانده است که کلود یا ابر دقیقا چه معنایی دارد.
اگر این تصور را داشته باشیم که درک این مفاهیم برای ما بسیار دشوار است باعث میشود که هیچ گاه نتوانیم به سوالاتی که داریم پاسخ واضحی بدهیم در حالی که همیشه راهی برای درک ساده مسائل فنی وجود دارد که در اختیار داشتن این اطلاعات میتواند در زندگی عادی و در استفاده روزمره ما بسیار کارآمد و راهگشا باشد. در حال حاضر بسیاری از شرکتهای بزرگ و معتبر اینترنتی نظیر، گوگل، اپل، آمازون، مایکروسافت و آیبیام به ارائه سرویسهای ابری یا خدمات کلود میپردازند و تجربه این چند سال به این شرکتها اثبات کرده است که کاربران تمایل دارند تا اطلاعاتشان را در مکانی مطمئن نگه دارند تا اگر سخت افزارهای خودشان به هر دلیلی دچار خرابی یا آسیب شد نگرانی از بابت از دست رفتن اطلاعات خود نداشته باشند.
استقبال از سرویسهای کلود در چند سال گذشته باعث ایجاد یک درآمدزایی بسیار مناسب برای شرکتهای فعال در این عرصه شده است. این افزایش درآمد به اندازهای بوده است که توجه دیگر شرکتها هم به این زمینه جلب شده و این روزها هر شرکتی سعی بر این دارد تا از دیگران عقب نمانده و فعالیتی در این عرصه داشته باشد یا خدماتی را به کاربران ارائه کند.
ابرها از کجا آمدند؟
پردازش ابری یک مفهوم متعلق به قرن حاضر است و با یک تعریف ساده باید گفت که یک کلود یا ابر، در حقیقت ردیفی گسترده از کامپیوترهایی است که به یکدیگر متصل شدهاند و به عنوان یک مجموعه واحد در حال فعالیت میباشند. پیکربندی ابرها به گونهای است که بتوانند یک یا چند نوع سرویس مخصوص را برای استفاده کاربران ارائه کنند. تمامی سرویسهای ابری به صورت کامل از قبل پیکربندی میشوند تا کاربر بتواند بدون این که احتیاج به تنظیمات خاصی باشد، از این سرویسها استفاده کند.
اگر هنوز دارید به این فکر میکنید که چرا نام کلود یا ابر برای این گونه از خدمات انتخاب شده باید گفت که هنوز هیچ کس به شکل دقیق نمیداند که چرا این نام انتخاب شده اما شاید بتوان این گونه توجیه کرد که مجموعهای بسیار بزرگ از واحدهای منفرد، در زمانی که از فاصله نزدیک نظاره شوند میتوانند مفهوم یا تصویر یک ابر واحد را در ذهن ایجاد کنند.
دقیقا همانند یک ابر واقعی که از ذرات بخار آب یا غبارهای معلق در هوا شکل میگیرد. البته باید بدانید که در زبان لاتین به مجموعههایی نظیر مجموعه ذرات بخار آب، پرواز دسته جمعی حشرات یا پرندگان هم کلود گفته میشود و این نام به عنوان یک سرویس فناوری به خاطر ایجاد تصور دستهای از کامپیوترها به عنوان یک مجموعه واحد و هماهنگ خواهد بود.
خدمات ابری مایکروسافت در فصل اول 2015
در هفته گذشته اتفاقی افتاد که از نظر بسیاری از کارشناسان آیتی یک اتفاق نادر بود. شرکت آمازون در هفته گذشته برای اولین بار گزارش مالی مربوط به بخش خدمات پردازش ابری خود را منتشر کرد. این گزارش بسیاری از کارشناسان را به فکر برد زیرا با موفقیتهای مرکز AWS شرکت آمازون، ارزش سهام مرکز Azure شرکت مایکروسافت هم افزایش پیدا کرده است. طبق گزارشی که توسط زد.دی.نت منتشر شده است، اگر بخواهیم میان دو شرکت آمازون و مایکروسافت که در حوزه خدمات پردازش ابری بزرگترین و معتبرترین شرکتهای حال حاضر هستند، یک مقایسه کلی داشته باشیم باید گفت که مایکروسافت نسبت به آمازون در سطح پایینتری قرار میگیرد.
شرکت مایکروسافت هنوز گزارش مالی دقیقی در رابطه با درآمدهای خدمات ابری عمومی یا خدمات پردازش ابری چندگانه عمومی و اختصاصی خود منتشر نکرده است. البته در آخرین گزارشی که مایکروسافت در رابطه با وضعیت مالی خود داشته است، این شرکت در فصل اول سال 2015 میلادی بخشی با عنوان Commercial Cloud داشته است که درآمد بخشهایی نظیر Office 365 ،Azure و Dynamics CRM Online در آن محاسبه میشود.
علاوه بر این موارد در سال 2013 بود که مدیران مایکروسافت توضیحاتی در این رابطه دادند که Azure توانسته است تا آن زمان محصولات و خدمات خود را به ارزش 1 میلیارد دلار به فروش برساند. این درآمد بیشتر از فروش خدمات پردازش ابری مرتبط با ویندوز و پایگاه داده SQL Server به دست آمده است. در حال حاضر مایکروسافت ترجیح داده است که مواردی نظیر SQL Server، Azure Pack و آفیس 365 بخشهایی از شرکت باشند که خدمات مبتنی بر پردازش ابری ارائه میکنند و مایکروسافت هم تمامی درآمد به دست آمده از این قسمتها را جزء درآمد Commercial Cloud خود لحاظ کرده است.
مدیر عامل کنونی مایکروسافت آقای ساتیا نادلا، طی صحبتهای خود اعلام کرده است که این شرکت در فصل گذشته تنها در بخش Commercial Cloud خود توانسته درآمدی بیشتر از 5.5 میلیارد دلار به دست آورد که از این مقدار میتوان به سادگی فهمید که رشد درآمد مایکروسافت نسبت به سال گذشته یک عدد 3 رقمی میباشد.
البته هنوز هم مایکروسافت در این زمینه مقاومت میکند که کسی به صورت دقیق نفهمد که چقدر از این درآمد به بخش خدمات ابری این شرکت مربوط میشود اما بسیار واضح و مشخص است که مایکروسافت به صورت لذت بخشی درآمد مناسبی، از این نوع خدمات خود به دست میآورد. تحلیلگران اعتقاد دارند که این آمار و ارقام نشان میدهد که شرکت مایکروسافت در حال پشت سر گذاشتن یک دگردیسی تمام عیار بوده و سهم درآمدهای این شرکت از فناوریهای پردازش ابری روز به روز در حال افزایش است.
آمازون و خدمات کلود
آمازون خدمات پردازش ابری خود را تحت عنوان Amazon Web Services ارائه داده است و با استفاده از همین خدمات توانسته سود خود را در عرض چند وقت گذشته چندین برابر کند. مدیران ارشد این شرکت گزارش مالی مربوط به فصل آخر سال 2014 خود را اعلام کردهاند و آقای جان بلکلج که یکی از محققان مرکز Cowen است، پیشبینیهای جامعی در رابطه با وضعیت مالی شرکت آمازون و آینده آن انجام داده و اعتقاد دارد که مرکز AWS در آینده نه چندان دور تمامی رقبای فعلی خود از جمله گوگل و مایکروسافت را به سادگی کنار گذاشته و خودش یکه تاز میدان خدمات ابری خواهد بود.
بسیاری از مراکزی که در این زمینه تحقیق میکنند براساس آمار موجود پیشبینی کردهاند که تا سالهای سال سه شرکت گوگل، مایکروسافت و مرکز AWS تنها سه قطبی خواهند بود که بازار جهانی خدمات پردازش ابری عمومی را در اختیار خواهند داشت. البته شرکت IBM هم احتمال دارد بتواند به این مجموعه وارد شود ولی شرکتهایی نظیر HP مدتهاست، فعالیت چشم گیر و قابل توجهی نداشته است که بتوان نام آنها را در این مجموعه قرار داد. بلکلج پیشبینی کرده است که در سال 2015 میلادی مرکز AWS درآمدی نزدیک به 6 میلیارد دلار داشته باشد و این رقم نسبت به سال قبل یک رشد 38 درصدی داشته است. پیشبینی شده است که تا سال 2019 درآمد مرکز ارائه خدمات ابری و سازمانی AWS به رقمی در حدود 20 میلیارد دلار برسد و به این ترتیب آمازون تبدیل به قطب قدرتمند خدمات ابری در جهان تبدیل خواهد شد.
شرکت آمازون در فصل اول همین امسال ارزش فروش خالص خدمات خود را به 1.5 میلیارد رسانده و این رقم نسبت به سال گذشته تقریبا 2 برابر شده است. سود خالص آمازون برای سه ماه اول سال 2015، چیزی نزدیک به 270 دلار بوده و همین رقم هم در مقایسه با سال گذشته یک افزایش چشم گیر داشته است. آقای جف بیزس که مدیر عامل شرکت آمازون است پیشبینی کرده که در آیندهای بسیار نزدیک، بخش اعظم درآمد شرکت آمازون از طریق ارائه همین خدمات خواهد بود.
او در صحبتهای اخیر خود اعلام کرده است که گروه توسعه دهنده خدمات ابری آمازون یک نمونه بسیار عینی از فعالیتهایی است که این شرکت در راستای رسیدن به اهداف خود انجام میدهد. در حال حاضر مرکز AWS توانسته است 7 درصد از مجموع درآمدهای شرکت آمازون را به خود اختصاص دهد و باید گفت که مرکز ارائه خدمات پردازش ابری AWS امسال وارد 9 سالگی خود شد و بعد از 9 سال اولین گزارش رسمی آمازون در رابطه با مسائل مالی AWS منتشر شده است.
اوراکل هم حرفهایی برای گفتن دارد
به تازگی در مورد کارهایی که شرکت اوراکل در رابطه با ارائه خدمات ابری انجام داده است هم مطالبی منتشر شده است. شرکت اوراکل در فصل اول سال جاری میلادی موفق شده است که در میان شرکتهای فعال در این زمینه به بالاترین رقم سوددهی دست پیدا کرده و به نوعی موفقترین شرکت جهان در عرصه پردازش ابری شناخته شده است. اوراکل تنها در طول 3 ماه اخیر توانسته یک رشد 30 درصدی داشته باشد و این سوددهی در بخش نرم افزار و پس از کسر هزینهها و مالیات بوده است و رقم آن هم 372 میلیون دلار محاسبه شده است که نشان میدهد خدمات مبتنی بر پردازش ابری در این شرکت با بالاترین توان ممکن پیشرفت داشته است.
به طور کلی درآمد این شرکت در بخشهای نرم افزاری و خدمات عمومی ابری به عددی در حدود 7 میلیارد رسیده است که نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته سودی 7 درصدی را نشان میدهد. البته باید گفت که در حالت کلی برای در نظر گرفتن وضعیت سود در مقایسه با سالهای گذشته شما باید تغییرات در نرخ ارز در بازار جهانی را نادیده بگیرید . زیرا با توجه به سقوط بسیاری از ارزهای مهم جهان در طول سال گذشته میلادی، شرکتهای مختلفی با وجود افزایش رقم سوددهی خود در واحد اعداد، عملا سود عملیاتی داشتهاند.
لری الیسون که مدیرعامل و موسس شرکت اوراکل است در رابطه با روند کاری اوراکل میگوید: ما موفق به تولید بیش از 1 میلیارد دلار بازار جدید در زمینه پردازش ابری شدهایم و با توجه به این که تقریبا در تمامی ردههای نرم افزاری، پردازش ابری و نرم افزار در قالب خدمات، نمیتوان پیشبینی داشت، ما هم نمیتوانیم اعلام کنیم که آینده اوراکل دقیقا به چه حوزهای اختصاص پیدا خواهد کرد. در حال حاضر بیش از 500 شرکت فعال در این حوزه فعالیت دارند که از میان آنها گوگل، اوراکل، آمازون و مایکروسافت جزو موفقترین شرکتهای فعال در این زمینه هستند.
خدمات ابری ارائه دهید، افزایش درآمد داشته باشید
همان گونه که گفتیم شرکتهای مختلف با ارائه اسناد و مدارک مختلف سعی دارند بگویند در زمینه ارائه خدمات ابری یا همان کلود بسیار موفق عمل کردهاند و میزان سوددهی آنها به گونهای بوده که از دیگر شرکتها موفقتر عمل کردهاند. در این میان شرکتهایی نظیر گوگل، SAP و آیبیام با انتشار گزارش مالی خود با ارائه اسناد مرتبط نشان دادهاند که به طور عمده بر خدمات موبایلی و ارائه فناوریها و سرویسهایی مبتنی بر پردازش ابری تمرکز داشتهاند.
مدیران این شرکتها به اتفاق اعتقاد دارند که اگر شرکتهای فناوری تولیدات خود برای رایانههای رومیزی را کنار گذاشته و به ارائه سرویسها و خدمات موبایلی یا خدمات مبتنی بر کلود بپردازند، به طور قطع درآمد بیشتری به دست خواهند آورد. شرکت IBM نسل جدید خدمات خود را چندی قبل روانه بازار کرد و البته باید گفت که نتایج به دست آمده برای این شرکت چندان دلخواه نبوده است.
مدیران این شرکت به خوبی آگاهی داشتند که در ابتدای فعالیتشان ممکن است با موفقیت چشم گیری مواجه نشوند اما در دراز مدت رشد خوبی در این زمینه خواهند داشت. اوایل سال جاری میلادی مدیران این شرکت از آغاز یک رقابت جهانی میان شرکتهای ارائه دهنده خدمات ابری، خبر دادند. سال گذشته هم دو شرکت آیبیام و اپل در همین زمینه قراردادی را به امضا رساندند تا بر طبق آن ابزارهای سازمانی برای صاحبان گوشیهای هوشمند و تبلتهای اپل ساخته شود.
با این که شرکت IBM یک شرکت موفق و معتبر است اما فعالیتهایی که تا به حال در زمینه ارائه خدمات مبتنی بر کلود داشته است، با موفقیت همراه نبوده است حتی میزان سود این شرکت در مقایسه با هزینهها و درآمد کلی این مجموعه، کاهش هم داشته است. این ماجرا نشان میدهد که صرف این که شما یک شرکت موفق و معتبر باشید برای ورود به حوزه ارائه خدمات کلود، کافی نمیباشد و لازم است در این زمینه یک برنامه ریزی دقیق وجود داشته باشد.
یکی دیگر از شرکتهایی که با وجود سرمایه گذاری مناسب نتوانسته است تا به حال به موفقیتی در این زمینه دست پیدا کند شرکت SAP بوده است. این شرکت در فرآیند فعالیتهای خود تمرکز بیشتری روی ارائه خدمات ابری دارد و از همین راه هم توانسته کاهش درآمد خود در زمینههای دیگر را تا حدودی جبران کند.
این شرکت به تازگی اعلام کرده که درآمد بخش نرم افزار این شرکت به شدت رو به کاهش است و البته با وجود سرمایه گذاری مناسب روی ارائه خدمات ابری، در این زمینه هنوز نتوانسته حرف زیادی برای گفتن داشته باشد البته درآمدهای SAP در بخش مشترکان خدمات ابری و سرویسهای پشتیبانی نشان داده است که اگر روی ارائه این خدمات از نظر نیروی انسانی و انجام هزینههای مالی سرمایه گذاری بیشتری داشته باشد، در دراز مدت میتواند امید بیشتری برای رسیدن به سود داشته باشد.
خیز گوگل برای تسخیر سرویسهای کلود
گوگل در دسته آن شرکتهایی قرار دارد که بسیار هوشمندانه عمل میکند، محققان و مدیران این شرکت با ذکاوت بوده و بعد از مطمئن شدن از بودن فضای مناسب در یک زمینه به بهترین شکل وارد آن فضا شده و کم کم به تسخیر آن موقعیت میپردازند. در زمینه خدمات ابری هم باید گفت که تا به حال گوگل در حدی فعالیت داشته است که از این وادی عقب نماند اما با توجه به موفقیتهای حاصل شده برای مایکروسافت و آمازون، میتوان اطمینان داشت که گوگل فعالیت خود را در این زمینه هم گستردهتر خواهد کرد.
مصداق این حرف هم این است که شرکت گوگل و VMware چند ماه پیش اعلام کردند که همکاریهای جدیدی را در حوزه خدمات ابری سازمانی خواهند داشت و نتیجه این همکاری ارائه سرویسهای گوگل از طریق ابزار vCloud Air شرکت VMware خواهد بود. قراردادی میان این دو شرکت تنظیم شده است که براساس آن قرار شده از این به بعد شرکت VMware خدمات پردازش ابری گوگل را به مشتریان سازمانی خود بفروشد.
این در شرایطی است که سرویس Cloud Platform گوگل در کنار vCloud Air و به موازات آن در حال ارتقا بوده و خدمات آن به صورت مشترک برای سازمانها عرضه میشود. در مرحله اولیه این همکاری قرار بر این شده است که سرویسهای BigQuery، Cloud Storage، Cloud Datastore و همچنین Cloud DNS از طریق پلتفرم پردازش ابری VMware برای کاربران سازمانی عرضه شوند و بعد از مدتی دیگر سرویسهای سازمانی گوگل برای مشتریان این شرکت ارائه شود.
آقای مورالی سیتارام که مدیر همکاریهای بین المللی و خدمات مشارکتی شرکت گوگل است در این رابطه میگوید «بیشتر فعالیتهای ما که به صورت مشترک با سیستمهای مجازی سازی VMware، ادغام شده است قادر خواهند بود که به صورت همزمان توسط مشتریان سازمانی گوگل و VMware مورد استفاده قرار گرفته و این مشتریان از مزایای این سیستمها به صورت همزمان بهره مند شوند. این دو شرکت تصمیم دارند که در آیندهای بسیار نزدیک قابلیتهای سرویس Cloud Platform گوگل با سیستــم vRealize Cloud Management ترکیب شود.
بهترین سرویسهای ذخیره سازی ابری آنلاین
تا به حال 5 سرویس ذخیره سازی ابری توانستهاند از میان کل سرویسهای ارائه شده در این زمینه به موفقیت بیشتری دست پیدا کنند. بیشترین میزان موفقیت هم به سیستم شرکت گوگل اختصاص پیدا کرده است. گوگل درایو بهترین نمونه فضای ابری است که توسط گوگل پشتیبانی میشود.
از ویژگیهای این سیستم میتوان به ذخیره سازی و اشتراک گذاری اطلاعات و فایلها به صورت همزمان اشاره کرد. شما برای استفاده از این فضا احتیاجی به ثبت نام یا ساختن اکانتهای متعدد نخواهید داشت و این سیستم روی حساب گوگل شما فعال خواهد بود. در ابتدا 5 گیگا بایت به صورت رایگان در اختیار شما قرار میگیرد و تا 100 گیگابایت با پرداخت هزینه میتوانید فضای خود را افزایش دهید. سرعت آپلود بسیار بالا و راحتی کار با این سیستم از مزایایی بوده است که باعث تبدیل شدن گوگل درایو به نمونه برتر فضای ابری موجود شده است.
بعد از این سیستم وان درایو شرکت مایکروسافت قرار دارد، این سیستم هم بیشتر به درد افرادی میخورد که تمایل به داشتن سرعت بالا در آپلود دارند. گزینه بعدی باکس است که متناسب با نوع ثبت نامی که انجام میدهید فضایی بین 5 تا 50 گیگا بایت به صورت رایگان در اختیار شما قرار خواهد داد. ADrive، آی کلود و دراپ باکس هم گزینههای بعدی هستند که در عرض چند وقت اخیر محبوبیت زیادی کسب کردهاند. آی کلود برای دستگاههایی با سیستم عامل iOS موجود است و دیگر سیستمها نمیتوانند از آن استفاده کنند.
دراپ باکس هم یکی از قدیمیترین سرویسهای موجود در این زمینه است که استیو جابز در زمان حیاتش تمایل به خرید آن داشت و نتوانست با صاحبان آن به توافق برسد. به هر حال واضح است که آینده شرکتهایی که به درستی در زمینه ارائه خدمات و سرویسهای کلود فعالیت دارند، بسیار روشن است و این شرکتها میتوانند درآمد بیشتری از رقبای خود که در این زمینه فعالیتی ندارند، داشته باشند.
منبع: Byte